"Mjedis Mundësues për Sipërmarrje të Qëndrueshme në Shqipëri" - 2017

Vështirësitë kryesore që hasin bizneset në Shqipëri

Instituti për Kërkime dhe Alternativa të Zhvillimit (IDRA) ka përgatitur studimin "Mjedisi Mundësues për Sipërmarrjet e Qëndrueshme në Shqipëri" me mbështetjen teknike dhe financiare të Organizatës Ndërkombëtare të Punës (ILO) në kuadër të rritjes së profilit të BisnesAlbania si aktor të politikave në vend, duke ndjekur metodologjinë e ILE's EESE. Studimi përfshiu një metodologji të kombinuar. Rezultatet e anketimit u krahasuan më tej me të dhënat sekondare. Kjo përfshinte hulumtimin e të dhënave më parë të disponueshme dhe të besueshme nga Banka Botërore, FMN, Forumi Ekonomik Botëror, Fondacioni i Trashëgimisë dhe institucione të tjera. Shqipëria u krahasua me vendet e tjera në rajon, të cilat u përzgjodhën në bazë të historisë së përbashkët, afërsisë gjeografike dhe ngjashmërisë së madhësisë. Projekti përbëhet nga 2 faza:

Faza I - Analiza e brendshme dhe e palëve të interesuara të Biznesit në Shqipëri (12 intervista me stafin e lartë dhe anëtarët e bordit të Shqipërisë, 2 Fokus Grupe me anëtarë BiznesAlbania, 31 intervista me zyrtarë qeveritarë, përfaqësues të biznesit, media dhe Organizata Joqeveritare.

Faza II - Vlerësimi i Mjedisit Mundësues për Sipërmarrjet e Qëndrueshme (EESE) - me qëllim të përcaktimit të sfidave kryesore për biznesin në Shqipëri: çështje kritike për punëdhënësit në Shqipëri (3 Fokus Grupe  dhe 400 intervista Face 2 Face me përfaqësuesit e bizneseve / punëdhënësve, hulumtim dytësor nga institucione me reputacion si Banka Botërore, FMN, ILO, etj.

IDRA ka përfunduar punën në terren dhe në bazë të rezultateve ka publikuar raportet e mëposhtme:

1) Raporti kombëtar EESE (integrimi i të dhënave primare dhe sekondare) me rekomandime konkrete të politikave,

2) Zhvillimi i Kornizës së Politikave Strategjike (SPF), - dokument i mbrojtjes së nivelit të lartë për vitet e ardhshme, duke përshkruar qartë kufizimet kryesore për punëdhënësit në Shqipëri.

Gjetjet e identifikuara në bashkëpunim me fokus grupet janë pesë pengesat kryesore për punëdhënësit në Shqipëri. Konkurrenca joformale, normat e taksave dhe ndryshimet e shpeshta tatimore, kuadri ligjor dhe rregullator kompleks dhe i paparashikueshëm, mospërputhja e aftësive dhe korrupsioni duket se janë pengesat më të mëdha për bizneset shqiptare. Për këto pesë kufizime u krijua pyetësor (nëpërmjet metodologjisë së ILO-s "Mjedisi Mundësues për Sipërmarrjet e Qëndrueshme" (EESE), me fokus në këto dimensione kryesore problematike. Ky pyetësor u shfrytëzua gjatë fazës së mëtejshme të 404 intervistave  Face to Face me përfaqësuesit e biznesit (pronarët ose vendimmarrësit) në shkallë përfaqësuese kombëtare, të klasifikuar sipas vendndodhjes (Tiranë, Qendrore, Veriore dhe Jugore) dhe madhësia e biznesit (numri i të punësuarve). Puna në terren e këtij projekti u krye gjatë periudhës Tetor - Dhjetor 2016. Së bashku me një detaj vlerësimi të problemit të njohur, raporti ofron recomandimet e zgjidhjeve përkatëse.